Τη «σφραγίδα» του Eurogroup έχει πλέον το μνημόνιο διαρκείας που θα αντικαταστήσει το σημερινό πρόγραμμα. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης κατέληξαν σε συμφωνία για το «ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο» και για τη ρύθμιση του χρέους.
Οι πολύωρες διαπραγματεύσεις επικεντρώθηκαν στο ύψος της τελευταίας δόσης και στην χρονική διάρκεια της επιμήκυνσης των δανείων του δεύτερου μνημονίου, με την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να επιδίδεται με τους εταίρους της σε ένα άθλιο παζάρι στις πλάτες του λαού.
Η «ωρίμανση» των δανείων του EFSF θα επιμηκυνθεί κατά δέκα χρόνια και θα δοθεί περίοδος «χάριτος» δέκα χρόνων στην καταβολή των τόκων. Η δόση που θα λάβει η Ελλάδα θα ανέλθει σε 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,3 δισ. ευρώ θα πάνε για την εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ. Το μεγαλύτερο μέρος της δόσης θα κατευθυνθεί στο «μαξιλάρι ασφαλείας» (δείτε εδώ αναλυτικά τι αναφέρει η ανακοίνωση του Eurogroup).
Στα πλαίσια της «ενισχυμένης εποπτείας» θα υπάρχουν τριμηνιαίοι έλεγχοι μέχρι το 2023 από τους θεσμούς (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM, ΔΝΤ). Εάν η αξιολόγηση είναι «θετική», κάθε χρόνο θα εκταμιεύεται περίπου 1 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων, ενώ ο ESM θα παραιτείται από την αύξηση των επιτοκίων. Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να υλοποιήσει όλα τα μέτρα που έχουν νομοθετηθεί και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Συγκεκριμένες δεσμεύσεις για αντιλαϊκά μέτρα ανέλαβε η κυβέρνηση
Συγκεκριμένες δεσμεύσεις ανέλαβε στο Eurogroup της 21ης Ιούνη η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που περιλαμβάνουν «ματωμένα» πλεονάσματα έως το 2060, αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ, νέα «προσέγγιση» για την αναπηρία, ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και πώληση δανείων, σύνδεση του κατώτατου μισθού με την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, μακρά λίστα ιδιωτικοποιήσεων, κατάργηση επιδότησης αστικών συγκοινωνιών.
Στο κείμενο που συνοδεύει το ανακοινωθέν του Eurogroup καταγράφονται με αρκετή λεπτομέρεια οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για την υλοποίηση συγκεκριμένων μέτρων. (Δείτε στα συνημμένα αρχεία)
Πρώτα και κύρια η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα σέβεται πλήρως τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και από το 2023 έως το 2060 πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ. Δηλώνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση σέβεται τους στόχους των βασικών μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM, δηλαδή θα εφαρμοστούν κανονικά οι νέες μειώσεις σε συντάξεις και αφορολόγητο. Ο ΕΝΦΙΑ, έως το 2020, θα εναρμονισθεί πλήρως με τις νέες αντικειμενικές αξίες που θα υπολογίζονται με βάση τις εμπορικές τιμές και θα προκύψουν αυξήσεις όπως ήδη έχει παραδεχθεί η κυβέρνηση. Υπάρχει επίσης δέσμευση για ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Για συντάξεις και πρόνοια ο διακηρυγμένος στόχος είναι η μείωση των δαπανών και η δέσμευση είναι πως έως τα μέσα του 2020 θα ολοκληρωθεί ο ΕΦΚΑ ως ενιαίο ταμείο συντάξεων και από τα μέσα του 2019 θα τεθεί σε εφαρμογή η «νέα προσέγγιση για την αναπηρία», με βάση τη λειτουργικότητα που θα λειτουργεί σαν «κόφτης» των δικαιωμάτων των αναπήρων. Έως την επιδότηση για τις αστικές συγκοινωνίες δεσμεύεται να κόψει η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, μέχρι το τέλος του 2019 θα πρέπει να επανεξετάσει το σύστημα επιδοτήσεων για τις τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες. Στην αγορά εργασίας δεσμεύεται ότι ο κατώτατος μισθός θα καθορίζεται από το κράτος, όχι από διαπραγματεύσεις, και θα συνδέεται με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την παραγωγικότητα των επιχειρήσεων όπως προβλέπει ο μνημονιακός «νόμος Βρούτση» που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ κάνει ιδιοκτησία της.
Για τη σωτηρία των τραπεζών η κυβέρνηση δεσμεύεται πως «θα συνεχίσει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος», διασφαλίζοντας «τη συνεχή αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου», άρα αλλαγή του νόμου Κατσέλη για να μειωθούν αισθητά οι προϋποθέσεις προστασίας δανειοληπτών. Επίσης θα ενταθούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και οι πωλήσεις «κόκκινων» δανείων σε Funds.
Σε ό,τι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις, η λίστα περιλαμβάνει την παραχώρηση του ΔΕΣΦΑ έως το τέλος 2018. Των ΕΛΠΑ και της Μαρίνας Αλίμου έως τα μέσα του 2019. Επίσης περιλαμβάνονται: Εγνατία, Εμπορική ΔΕΠΑ, μετοχές ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας έως το τέλος 2019. Στη λίστα είναι ακόμα το δίκτυο ΔΕΠΑ, τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και της Κέρκυρας όπως επίσης και η μεταφορά του ΟΑΚΑ στο Υπερταμείο Ιδιωτικοποιήσεων.
ΕΕ και ΔΝΤ χαιρετίζουν την απόφαση και απαιτούν συνέχιση όλων των μνημονιακών μέτρων
Οι πομπώδεις εκφράσεις περί «ιστορικής στιγμής» για την Ελλάδα, αλλά και οι παραινέσεις για συνέχιση όλων των μνημονιακών μέτρων είναι τα χαρακτηριστικά των δηλώσεων των αξιωματούχων της ΕΕ και του ΔΝΤ για την απόφαση του Eurogroup για το ελληνικό κρατικό χρέος.
«Η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα χρηματοοικονομικής βοήθειας», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, από το Λουξεμβούργο, τονίζοντας ότι τo Εurogroup συμφώνησε στα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του και την πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές.
Ο επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Πιερ Μοσκοβισί, τόνισε ότι το Eurogroup συμφώνησε σε ένα αξιόπιστο και εμπροσθοβαρές πακέτο μέτρων για το χρέος που θα ελαφρύνει σημαντικά το ελληνικό χρέος και θα επιτρέψει στη χώρα να σταθεί στα πόδια της και να καθησυχάσει τους εταίρους της και τους επενδυτές.
Ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, μίλησε και αυτός για μια «ιστορική στιγμή», σημειώνοντας ότι μέσα στα 8 χρόνια της ελληνικής κρίσης έγιναν πολλά και υπήρξαν πολλές δραματικές νύχτες.
Η Κρ. Λαγκάρντ τόνισε ότι το ΔΝΤ έχει πλήρη εμπιστοσύνη στην ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από την πλευρά των Ευρωπαίων, επισημαίνοντας ότι τα μέτρα για το χρέος που συμφωνήθηκαν, σε συνδυασμό με το υψηλό ταμειακό απόθεμα που δημιουργείται, δίνουν «χωρίς αμφιβολία» τη δυνατότητα στην Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές.
Τα επόμενα μνημόνια
(Από την στήλη «Η Άποψή μας» του Ριζοσπάστη της Παρασκευής 22 Ιούνη 2018)
Δεν πέρασε πολύς καιρός απ’ όταν στελέχη της κυβέρνησης «έσκιζαν τα ρούχα τους» ότι δίνουν «μάχη» για να αναιρέσουν ή να αναστείλουν τους ψηφισμένους νόμους που προβλέπουν μείωση των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων από το 2019, όπως και του αφορολόγητου ορίου από το 2020.
Διέδιδαν μάλιστα με θράσος ότι η μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο «πρόγραμμα» για την Ελλάδα, μετά το τυπικό τέλος των μνημονίων, θα διευκόλυνε την αναστολή των δύο αυτών μέτρων.
«Το ΔΝΤ μάς ζήτησε να τα ψηφίσουμε, επειδή αμφισβητούσε το κατά πόσο μπορούν να πιαστούν οι στόχοι των πλεονασμάτων που συμφωνήσαμε με την ΕΕ έως το 2022», έλεγαν τα κυβερνητικά στελέχη. «Επομένως, αν φύγει το ΔΝΤ, τα μέτρα αυτά είναι αχρείαστα», ισχυρίζονταν.
Όλα αυτά μέχρι να ψηφιστεί το Μεσοπρόθεσμο κι ενώ το ΔΝΤ δεν έχει ακόμα ανακοινώσει αν θα παραμείνει στο «πρόγραμμα».
Εκεί γράφεται φαρδιά – πλατιά ότι η μείωση των συντάξεων και του αφορολόγητου θα εφαρμοστεί κανονικά. Το ίδιο επιβεβαίωσαν προχτές η «έκθεση συμμόρφωσης» της Κομισιόν, αλλά και χτες η έκθεση του ESM για την Ελλάδα.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ΕΕ και ΔΝΤ, παρά τις διαφορές τους, συγχρονίζονται πλήρως στο στόχο της αντιλαϊκής κλιμάκωσης και ότι δεν υπάρχει πάτος στην προσπάθεια της κυβέρνησης να κοροϊδέψει το λαό.
Από την «έκθεση συμμόρφωσης», όμως, προέκυψαν κι άλλα μαργαριτάρια, που «θαμπώνουν» την προπαγάνδα της κυβέρνησης και την προσπάθεια να καλλιεργήσει προσδοκίες για αλλαγές προς όφελος του λαού, μετά το τέλος του τρέχοντος μνημονίου.
Για παράδειγμα, η έκθεση επισημαίνει ότι το «μισθολογικό κόστος» παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και, επομένως, οι όποιες αυξήσεις στον κατώτερο μισθό που υπόσχεται η κυβέρνηση θα πρέπει να γίνουν με τον ισχύοντα νόμο, ο οποίος ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις ανάγκες και τα συμφέροντα των επιχειρήσεων.
Με τον τρόπο αυτόν τελειώνει μια κι έξω κάθε συζήτηση για ουσιαστικές αυξήσεις, πόσο μάλλον για ανάκτηση των απωλειών από την περίοδο της κρίσης.
Η αναφορά αυτή, σε συνδυασμό με δημοσιεύματα που επιβεβαιώνουν ότι ο υποκατώτερος μισθός δεν πρόκειται να καταργηθεί, φανερώνει την κοροϊδία γύρω από τις αυξήσεις στον κατώτερο μισθό, και μάλιστα «τύπου Πορτογαλίας», όπως διαφημίζει η κυβέρνηση.
Θυμίζουμε ότι εκεί η «αύξηση» ήταν 80 λεπτά τη μέρα, ενώ με την «ευελιξία» στην αγορά εργασίας που διευρύνεται στην Ελλάδα, ακόμα κι αυτά τα ψίχουλα αφορούν ένα μικρό μόνο μέρος των εργαζομένων.
Από την έκθεση της Κομισιόν και τις δηλώσεις στελεχών της ΕΕ μάθαμε ακόμα ότι η «εποπτεία» μετά το τέλος των μνημονίων θα συνεχιστεί και μάλιστα ενισχυμένη, μέχρι να επιστρέψει η Ελλάδα στην «κανονικότητα» των μνημονίων διαρκείας, που προβλέπουν οι Συνθήκες και οι Οδηγίες της ΕΕ.
Τέλος, μάθαμε ότι ακόμα και οι εφάπαξ ψευτοπαροχές από την υπεραπόδοση των πλεονασμάτων, με τις οποίες η κυβέρνηση σκέφτεται να ξεγελάσει το λαό για το μόνιμο τσεκούρι στο εισόδημα, θα πρέπει να έχουν το «οκέι» της Κομισιόν, όπως γινόταν έως τώρα, και σε καμιά περίπτωση να μη θίγουν τους δημοσιονομικούς στόχους.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για το λαό; Οτι «τα μνημόνια απέθαναν, ζήτω τα μνημόνια!». Οι ανάγκες του κεφαλαίου για σταθεροποίηση και αύξηση των (αναιμικών) ρυθμών ανάπτυξης, σε συνθήκες γενικευμένης αβεβαιότητας στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, αποτυπώνονται στο «μεταμνημονιακό» πλαίσιο και στην «αναπτυξιακή στρατηγική» της κυβέρνησης.
Επομένως, τα αντιλαϊκά μέτρα, οι περικοπές και οι άλλες «μεταρρυθμίσεις», όλα αυτά που συντελούν στην ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων και σφίγγουν τη θηλιά στο λαιμό αυτοαπασχολούμενων ΕΒΕ και μικρομεσαίων αγροτών, θα συνεχίζονται κανονικά και μετά τον Αύγουστο, για να παίρνει «ανάσες» το κεφάλαιο.
Αυτό που επιβεβαιώνεται, τελικά, είναι ότι «καθαρή έξοδος» απ’ τα μνημόνια δεν μπορεί να υπάρξει για το λαό, παρά μόνο με κατάργηση των μνημονιακών νόμων, αναπλήρωση των απωλειών, ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.