Ανταγωνισμοί και σχέδια που μυρίζουν μπαρούτι : «Αέρας» ΗΠΑ – ΝΑΤΟ στα πανιά των τουρκικών διεκδικήσεων

ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ:
  • Στο επίκεντρο του παζαριού για όλη τη ζώνη από Λιβύη μέχρι και Συρία
  • Η Τουρκία προειδοποιεί και απειλεί για «θερμές εξελίξεις» στην περιοχή

Το αντιλαϊκό παζάρι εκτείνεται σε όλη τη ζώνη Βόρειας Αφρικής – Νοτιοανατολικής Μεσογείου – Μέσης Ανατολής ενώ οι πυκνές εξελίξεις σε όλα τα ανοιχτά (στρατιωτικά και διπλωματικά) μέτωπα περιπλέκουν ευρύτερες γεωπολιτικές κόντρες, με ό,τι αυτό σημαίνει για τα συνεχιζόμενα παζάρια για Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, συνδιαχείριση υδρογονανθράκων.

Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις που έκανε χτες ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα (ΚΟ) του κόμματός του είπε ότι «οι εξελίξεις στο Ιντλίμπ (σ.σ. όπου οξύνεται το αλισβερίσι της Τουρκίας με τις ΗΠΑ αλλά και τη Ρωσία) επανέρχονται και η Λιβύη μπορεί να είναι αιτία για να θερμανθούν τα νερά στη Μεσόγειο», υποστηρίζοντας ότι «η αποφασιστική στάση μας στη Μεσόγειο άρχισε να γίνεται αποδεκτή». Αναδεικνύοντας μάλιστα ότι η ατζέντα και το εύρος των παζαριών μεγαλώνουν, ο Τούρκος ηγέτης σημείωσε ότι «λόγω της σθεναρής στάσης της Τουρκίας η κατάσταση που δημιουργείται μετά το μνημόνιο συνεργασίας με τη Λιβύη (σ.σ. τη δοτή κυβέρνηση του Σάρατζ) στην Ανατολική Μεσόγειο γίνεται σταδιακά αποδεκτή από εμπλεκόμενα μέρη» και «ειδικά απ’ την Ελλάδα».

Αναφερόμενος ο Τούρκος Πρόεδρος στη νέα αεροναυτική αποστολή της ΕΕ στα ανοιχτά της Λιβύης την κατήγγειλε λέγοντας ότι στόχος της είναι «η παρέμβαση στις εξελίξεις στην περιοχή» και ότι «η ΕΕ δεν έχει καμία αρμοδιότητα να παίρνει αποφάσεις για τη Λιβύη». Βεβαίως, η αποστολή της ΕΕ, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα, με το πρόσχημα, αυτήν τη φορά, του «εμπάργκο όπλων» (η προηγούμενη επιχείρηση, «Σοφία», ήταν υποτίθεται για την προστασία των προσφύγων – μεταναστών) εξυπηρετεί τα σχέδια του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για διείσδυση στην περιοχή. Το ίδιο επιχειρούν και οι αστικές τάξεις της Τουρκίας και των άλλων χωρών που παρεμβαίνουν. Ετσι, με θράσος ο Ερντογάν επανέλαβε ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Φ. Σάρατζ στην Τρίπολη μέχρις ότου αποκαταστήσει την κυριαρχία σε όλη τη χώρα».

Κατά τ’ άλλα, ο Ερντογάν αναφέρθηκε ξανά στο τρίτο ερευνητικό σκάφος (εκτός από τα «Γιαβούζ» και «Φατίχ») που η Τουρκία θα στείλει στην περιοχή τον επόμενο μήνα. Επίσης, τουρκικά ΜΜΕ επανέφεραν χτες την άφιξη του «Ορούτς Ρέις» στην περιοχή, εν αναμονή και της «πρωτοκόλλησης της συμφωνίας» Ερντογάν – Σάρατζ.

Ενδεικτική είναι όμως και η συνέντευξη που έδωσε στο αμερικανικό πρακτορείο «Μπλούμπεργκ» ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, υπογραμμίζοντας ότι «η Τουρκία νιώθει ανεμπόδιστη με δεδομένες (και) τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρήσουν τη χώρα στη δυτική συμμαχία».

Ξανά για «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη

Στο μεταξύ, η Άγκυρα επανέφερε τις προκλήσεις και για τη Θράκη. Σχολιάζοντας δήλωση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, κατήγγειλε την Αθήνα για παραβίαση αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και μίλησε για «τουρκική μειονότητα της Δυτικής Θράκης», η οποία μάλιστα «ήταν τουρκική εδώ και αιώνες και θα παραμείνει τουρκική». Ακόμα, ο εκπρόσωπος του (κυβερνώντος κόμματος) ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, δήλωσε πως «το να αποκαλείται η τουρκική μουσουλμανική μειονότητα ως “ελληνική μουσουλμανική μειονότητα” είναι μια ρατσιστική προσέγγιση».

Πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ σχολίασαν ότι στην Ελλάδα «διαβιοί με όρους απόλυτης ισονομίας και ισοπολιτείας μια μόνο μειονότητα: Η μουσουλμανική. Αρκεί μια απλή ανάγνωση της Λοζάνης για να το αντιληφθεί κανείς».

Γαλλική παρουσία στην Κύπρο

Στο μεταξύ, η αυξανόμενη εμπλοκή και της ΕΕ στην περιοχή, όπως και της Γαλλίας αυτοτελώς, ήρθε στο προσκήνιο με την επίσκεψη της Γαλλίδας υπουργού Αμυνας, Φλοράνς Παρλί, στην Κύπρο. Μεταξύ άλλων η Παρλί επισκέφτηκε και το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ» – που αυτήν την περίοδο επισκέπτεται το νησί στο πλαίσιο της επιχείρησης «Σαμάλ» (που αφορά την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» και του «Ισλαμικού Κράτους») στην ευρύτερη περιφέρεια – όπου τόνισε ότι η εμφάνισή του στην περιοχή δεν εξαντλείται στη συγκεκριμένη επιχείρηση αλλά «αποτελεί επίσης ένα σήμα ειρήνης που προβλέπει την παρουσία μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο σταυροδρόμι αυτού του “παλιού κόσμου”, αυτής της θαυμάσιας θάλασσας, εμείς (ως Γάλλοι) διατηρούμε τη σταθερή μας (στρατιωτική) παρουσία». Η Παρλί μίλησε επίσης για την «ελευθερία της ναυσιπλοΐας» και τόνισε ότι το «Σαρλ ντε Γκολ», και όλη η αεροναυτική δύναμη που το συνοδεύει, «συμβάλλει έτσι στην Ανατολική Μεσόγειο», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παρισιού, «σε αυτήν τη ζώνη στρατηγικού ενδιαφέροντος» για το ίδιο.

Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της σταθερής παρουσίας της ιμπεριαλιστικής Γαλλίας στην περιοχή εντάχτηκαν και οι συναντήσεις που είχε η Παρλί τόσο με τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, όσο και με τον ομόλογό της, Σάββα Αγγελίδη. Η ίδια η Παρλί μίλησε βέβαια γενικόλογα για την «αλληλεγγύη μας» προς την Κύπρο (και «για το τι συμβαίνει στην ΑΟΖ της») που «εκφράζεται με πολλούς τρόπους». Εξηγώντας βέβαια τη σημασία της διμερούς σχέσης για το Παρίσι είπε ότι «η Κύπρος φιλοξενεί συχνά στα λιμάνια της το Ναυτικό μας» και ότι «συμμετέχει και στην αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων των αεροπλανοφόρων μας».

Από τη μεριά του, ο Ν. Αναστασιάδης μίλησε για «δυναμική και σθεναρή» ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας, «ειδικά σε Άμυνα και Ασφάλεια», ενώ ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παναγιώτης Σεντόνας, χαρακτήρισε τη συνάντηση Αναστασιάδη – Παρλί «μια σημαντική συνάντηση», στη διάρκεια της οποίας «υπήρξε συζήτηση και των τρόπων ενδυνάμωσης της διμερούς συνεργασίας, ειδικότερα στον αμυντικό τομέα».

Όσον αφορά τη συνάντηση με τον Αγγελίδη, το κυπριακό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε αόριστα ότι «έγινε ανασκόπηση της συνεργασίας των δύο χωρών και συμφωνήθηκαν τρόποι για περαιτέρω ενίσχυσή της, τόσο σε διμερές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», όπως και ότι «συζητήθηκαν, επίσης, θέματα στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών η οποία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και εκφράστηκε η κοινή βούληση για ενίσχυση αυτής της συνεργασίας».

Εξίσου γενικόλογα, η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι η Παρλί «εξέφρασε την πλήρη στήριξη της χώρας της προς την Κυπριακή Δημοκρατία, σημειώνοντας ότι η Γαλλία θα συμβάλει αποφασιστικά στην τήρηση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο». Τέλος, «αποφασίστηκε η συνέχιση της παρουσίας του γαλλικού Ναυτικού στην περιοχή και ενεργοποίηση μηχανισμών για συμμετοχή και άλλων χωρών σε κοινές ασκήσεις».

ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ: 
  • «Αέρας» ΗΠΑ – ΝΑΤΟ στα πανιά των τουρκικών διεκδικήσεων
  • Επικίνδυνος εφησυχασμός από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο της «αποκλιμάκωσης» για να «τρέξουν» τα ΝΑΤΟικά σχέδια

Σε κλίμα «σταθερής υπόμνησης» των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο, με την ευθεία αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας εντός πλαισίου ΝΑΤΟ, ολοκληρώνεται αύριο η συζήτηση για τα περιβόητα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που αποτελούν βασικό «κρίκο» στην αλυσίδα των αμερικανοΝΑΤΟικών «διευθετήσεων» με την Τουρκία.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο η τρίτη μέρα, χτες, του διαλόγου για τα ΜΟΕ συνοδεύτηκε από 5 υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από Λειψούς, Αρκιούς, Αγαθονήσι, Οινούσσες και Παναγιά. Συνολικά χτες 12 τουρκικά μαχητικά και ένα κατασκοπευτικό παραβίασαν 39 φορές τον ελληνικό εναέριο χώρο, ενώ σημειώθηκαν και δύο εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά που σηκώθηκαν για αναγνώριση και αναχαίτιση.

Με «σφραγίδα» ΝΑΤΟ…

Ακόμα πιο χαρακτηριστικά για το πώς τα ΝΑΤΟικά σχέδια δίνουν αέρα στα πανιά της τουρκικής επιθετικότητας ήταν τα όσα έγιναν στη λεγόμενη Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ, όπου βουλευτές από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ συμμετείχαν στην Κοινή Συνεδρίαση των Επιτροπών Πολιτικών Υποθέσεων, Άμυνας και Ασφάλειας, Οικονομικών και Ασφάλειας της λυκοσυμμαχίας που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες στις 17 – 19/2.

Εξέδωσαν κατόπιν κοινή δήλωση γνωστοποιώντας ότι έθεσαν «με έμφαση το ζήτημα της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης, η οποία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Στη συζήτηση που ακολούθησε μετά από τοποθέτηση του πρεσβευτή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, αφενός ζητήσαμε να λάβουμε απαντήσεις σχετικά με το ζήτημα της παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και αφετέρου επιδιώξαμε να ενημερώσουμε τους συναδέλφους μας των λοιπών χωρών – μελών του ΝΑΤΟ για τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας και τους κινδύνους ανάφλεξης που προκαλούν στην περιοχή».

Αλλά, «ο προεδρεύων των εργασιών συστηματικά μας διέκοπτε στις τοποθετήσεις και τις ερωτήσεις μας, εμποδίζοντας την ανάπτυξη των θέσεών μας», όπως «καταγγέλλουν». Αποχώρησαν από την αίθουσα σε ένδειξη διαμαρτυρίας, καταγγέλλοντας τη στάση του προεδρεύοντος, αλλά κάνοντας «γαργάρα» την πάγια θέση του ΝΑΤΟ γενικώς, που αντιμετωπίζει το Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή ως ενιαίο επιχειρησιακά χώρο και λειτουργώντας ως Πόντιος Πιλάτος δηλώνει για τα Ελληνοτουρκικά ότι «δεν είναι δικαστήριο για να επιλύει τέτοια ζητήματα», καλώντας τις δύο πλευρές να τα «βρουν» με «διάλογο».

Άλλωστε, όπως είπε πριν από μερικές μέρες ο ίδιος ο γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, «Ελλάδα και Τουρκία παρέχουν υπηρεσίες μαζί στο ΝΑΤΟ κάθε μέρα. Όντως υπάρχουν μερικές διαφορές μεταξύ τους, που δεν είναι εύκολο να επιλυθούν, όμως αυτές οι διαφορές δεν έκαναν αδύνατο για το ΝΑΤΟ να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, ή η Ελλάδα και η Τουρκία να εργάζονται μαζί στο ΝΑΤΟ».

…και ΗΠΑ τα σχέδια συνεκμετάλλευσης

Την ίδια ώρα, ο Αμερικανός πρέσβης, Τζ. Πάιατ, σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, ερωτώμενος για το «τι θα γινόταν εάν η Άγκυρα κάνει πράξη τις δηλώσεις της και ξεκινούσε την ερευνητική δραστηριότητα σε μια περιοχή ας πούμε νότια της Κρήτης» με βάση το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, παρέπεμψε στις διευθετήσεις που βρίσκονται στα σκαριά λέγοντας πως «αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν μέσα από διάλογο και διαπραγματεύσεις. Όχι μέσα από μονομερείς ενέργειες που αγνοούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα άλλων εμπλεκόμενων μερών, όπως η Ελλάδα σε αυτήν την περίπτωση», σημειώνοντας με νόημα πως «βασική αρχή είναι πως η Ελλάδα και οι ΗΠΑ συμφωνούν στο να συνεχίσουν να εργάζονται για να πετύχουν μια πιο φυσιολογική σχέση στο Αιγαίο και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».

Άλλωστε, σε σχέση με αυτό – που αφορά τον «κοινό στόχο» για την παραμονή της Τουρκίας στο στρατόπεδο ΗΠΑ-ΝΑΤΟ – ο Πάιατ έκανε ειδική αναφορά και στα ΜΟΕ σημειώνοντας πως «εκεί θέλουν να εστιάσουν οι ΗΠΑ. Θέλουμε να εστιάσουμε στη θετική προοπτική, στο πώς θα χτίσουμε μια ζώνη ευημερίας και σταθερότητας και κοινών συμφερόντων», ξεκαθαρίζοντας πως οι ΗΠΑ «είμαστε εμπλεκόμενοι και θα παραμείνουμε εμπλεκόμενοι. Η περιοχή είναι προτεραιότητα για τις ΗΠΑ» και τονίζοντας πως σε αυτό το πλαίσιο η προσπάθεια «αποκλιμάκωσης» «ήταν μεγάλο μέρος της συζήτησης μόλις δύο εβδομάδες πριν, που ήταν εδώ ο διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ στρατηγός Γουόλτερς, ο οποίος επισκέφτηκε την Αθήνα και την Άγκυρα».

Ερωτώμενος εξάλλου για το αν οι προηγούμενες δηλώσεις του (ότι τα νησιά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές περιοχές) ισχύουν επίσης και για τα μη κατοικημένα νησιά, τα μεγάλα ή μικρά νησιά, ήταν ακόμα πιο αποκαλυπτικός αφού σημείωσε πως «ισχύει για τα νησιά ως γενικός κανόνας», σπεύδοντας να διευκρινίσει πως «θα αφήσω σε άλλους τη συζήτηση για το τι αποτελεί βραχονησίδα και τι αποτελεί νησί»!

Σε άλλη ερώτηση, για το αν φοβάται το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου, αν και σημείωσε πως «πάντα θα πρέπει να ανησυχούμε για το ρίσκο μιας λάθος εκτίμησης», δήλωσε «πιο αισιόδοξος σήμερα διότι βλέπω την πραγματικά σκληρή προσπάθεια που ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση καταβάλλουν ώστε να χαμηλώσουν την ένταση και να δημιουργήσουν μια κανονική ατμόσφαιρα», δρομολογώντας τα σχέδια συνδιαχείρισης, και τόνισε πως «εκεί ακριβώς εστιάζουμε αυτήν τη στιγμή».

Επικίνδυνος εφησυχασμός από την κυβέρνηση

Όσο για την κοινή «εστίαση» της κυβέρνησης με τις ΗΠΑ, χαρακτηριστικά είναι και τα όσα ειπώθηκαν χτες στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. Ερωτηθείς ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στ. Πέτσας, για την πορεία των ΜΟΕ, που κατά κάποιους ακολουθούν πορεία «παράλληλων μονολόγων», απέφυγε να προδικάσει την κατάληξη των συζητήσεων. Επέμεινε δε για «διάλογο. Με πνεύμα καλής διάθεσης και με την τήρηση των κανόνων καλής γειτονίας θα βρεθούν οι λύσεις που χρειάζονται στα προβλήματα. Θα περιμένουμε να δούμε την κατάληξη και μετά θα σχολιάσουμε», είπε.

Κληθείς να σχολιάσει το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας «Yeni Safak» ότι μόλις πρωτοκολληθούν στον ΟΗΕ οι χάρτες του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, θα κάνουν έρευνες νότια της Κρήτης, έσπευσε να υποβαθμίσει την ανάρτηση λέγοντας ότι είναι μια «τυπική διαδικασία», δίχως «κανένα νομικό αποτέλεσμα».

Στην επισήμανση ότι το 2014 το ψευδοκράτος κατέθεσε χάρτη στον ΟΗΕ για τη δήθεν ΑΟΖ του, που αναρτήθηκε στον ΟΗΕ και πρωτοκολλήθηκε, η δε Τουρκία βάσει αυτού του χάρτη αναπτύσσει δράση στην κυπριακή ΑΟΖ, επέμεινε ότι τέτοιοι χάρτες δεν παράγουν έννομο αποτέλεσμα. «Και μάλιστα πρόσωπα και εταιρείες, δηλαδή φυσικά και νομικά πρόσωπα που συνδράμουν την Τουρκία σε αυτές τις παράνομες ενέργειες, αντιμετωπίζουν το φάσμα των κυρώσεων», από πλευράς ΕΕ, υποστήριξε, συνεχίζοντας τον επικίνδυνο εφησυχασμό από πλευράς κυβέρνησης, για τα «ευχολόγια» της ιμπεριαλιστικής ένωσης.

Ερωτηθείς, τέλος, τι θα κάνει η κυβέρνηση αν το σκάφος της Τουρκίας πάει κάτω από την Κρήτη, απάντησε επιγραμματικά: «Ο,τι χρειαστεί».

Την ίδια ώρα, πηγές από το ΓΕΝ έσπευδαν να σημειώσουν πως στην ευρύτερη ζώνη σε εξέλιξη βρίσκεται «η άσκηση ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΗΡ στην περιοχή δυτικά, νότια και ανατολικά νήσου Κρήτης με συμμετοχή μονάδων της Διοικήσεως Υποβρυχίων, ενώ μονάδες επιφανείας και υποβρύχια συμμετέχουν στις πολυεθνικές δυνάμεις και διασυμμαχικές επιχειρήσεις/ασκήσεις στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Μεσογείου». Κατά βάση αναφέρονται στη συμμετοχή στη ΝΑΤΟική αρμάδα SNMG2 που επιχειρεί στην ευρύτερη περιοχή ελέγχοντας τον πλου ρωσικών πλοίων. Εκεί είναι ενταγμένα η φρεγάτα «Αιγαίο», η πυραυλάκατος «Ξένος», το ναρκοθηρευτικό «Καλυψώ» και η κανονιοφόρος «Μαχητής», αλλά και το τουρκικό περιπολικό «Karsiyaka».

Σε αυτό το φόντο, ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, βρέθηκε χτες στη Βηρυτό για συνομιλίες με τον Λιβανέζο ομόλογό του. Εξέφρασε κατόπιν την εκτίμηση, μετά και τις συναντήσεις του τις προηγούμενες μέρες με ομολόγους του από χώρες – μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, ότι «οι προσπάθειες της Τουρκίας να επεκτείνει την επιρροή της στις περιοχές της πρώην οθωμανικής αυτοκρατορίας προκαλούν ανησυχία και ισχυρή αντίθεση».